Coraz częściej na półkach sklepowych obok olejów i tłuszczy można zauważyć egzotyczny jak na polskie warunki – olej kokosowy
Swą białą barwę przyjmuje będąc w stanie stałym już w pokojowej temperaturze (< 24°C). Powyżej tej temperatury rozpuszcza się i jest bezbarwny, podobnie do wody.
Swą popularność zyskał dzięki łatwości przechowywania, właściwościom kosmetycznym, zdrowotnym i wysokiej odporności na obróbkę termiczną. Przyjrzyjmy się mu nieco bliżej.
Olej kokosowy powstaje w wyniku tłoczenia miąższu kokosa. Na rynku możemy znaleźć olej kokosowy rafinowany i nierafinowany – extra virgin. Ten pierwszy jest określany jako „bezzapachowy”. W przypadku drugiego możemy wyraźnie wyczuć przyjemną woń kokosa. Olej kokosowy nierafinowany oprócz pięknego zapachu oraz śnieżnobiałego koloru posiada dobroczynne właściwości wpływające na organizm człowieka.
|
PORÓWNANIE |
|
| OLEJ KOKOSOWY NIERAFINOWANY | OLEJ KOKOSOWY RAFINOWANY |
| – śnieżnobiały kolor
– posiada zapach kokosa – zdecydowanie wyższa cena – zawiera witaminy – posiada właściwości bakterio-, wiruso- i grzybobójcze – temperatura dymienia 177°C
|
– zazwyczaj kolor lekko przybrudzony
– bez zapachu – niższa cena – pozbawiony witamin podczas procesu rafinacji – brak właściwości bakterio-, wiruso- i grzybobójczych – temperatura dymienia 204°C |
Dlaczego jest taki dobry? Poznaj sekret
Swoją wyjątkowość olej kokosowy zawdzięcza średniołańcuchowym kwasom tłuszczowym (MCT), które szybko są metabolizowane przez organizm i przekształcane w energię. Olej kokosowy świetnie nadaje się dla osób trenujących i aktywnych, gdyż MCT wspierają wykorzystanie glukozy głównie przez tkankę mięśniową oszczędzając tym samym zapasy glikogenu z wątroby. Nie odkłada się w postaci tkanki tłuszczowej w organizmie dodatkowo przyspiesza metabolizm i reguluje wypróżnianie, co pomaga w walce ze zbędnymi kilogramami.
Zalecany jest w chorobach, gdzie zaburzony jest metabolizm tłuszczu. Poprawia wchłanianie wapnia, magnezu i innych składników odżywczych za sprawą obecnych antyoksydantów, korzystnie wpływa na trawienie i witalność. Posiada również właściwości antybakteryjne, antygrzybiczne i antywirusowe. A co najważniejsze olej kokosowy jest bogaty w witaminy B1, B2, B3, B6, C, E, kwas foliowy, potas, wapń, magnez, żelazo, fosfor i cynk.
Obróbka termiczna
Podczas rafinacji jak powszechnie wiadomo produkty tracą swoje pierwotne właściwości głównie za sprawą wysokiej temperatury jak i stosowanych substancji chemicznych m.in. heksanu. Olej kokosowy rafinowany jest zdecydowanie tańszy od oleju tłoczonego na zimno i najczęściej to właśnie ten aspekt zachęca konsumentów do zakupu oleju rafinowanego. Traci jednak witaminy, właściwości bakteriobójcze, wirusobójcze i grzybobójcze. Olej kokosowy z racji swojego składu, czyli przeważającej zawartości nasyconych kwasów tłuszczowych (NKT) jest stabilny termicznie nie jełczeje i nie utlenia się tak szybko podczas poddania obróbce termicznej, co zapobiega powstawaniu przewlekłych stanów zapalnych w organizmie ze względu na brak powstawania tłuszczy TRANS.
Który olej kokosowy zatem kupić?
Polecam dwa rozwiązania, czyli kupić zarówno olej kokosowy nierafinowany jak i rafinowany.
- ROZWIĄZANIE EKONOMICZNE – do pieczenia, smażenia wszelakiej obróbki termicznej stosować olej kokosowy rafinowany, gdyż jest stabilny termicznie, posiada wyższą temperaturę dymienia (204°C), a poza tym jeśli olej kokosowy extra virgin poddamy wysokiej temperaturze to i tak stracimy właściwości antybakteryjne, antygrzybiczne, antywirusowe, a większość witamin zostanie zniszczona.
- ROZWIĄZANIE ROZSĄDNE – stosowanie oleju kokosowego extra virgin do dań i posiłków bez poddawania wysokiej temperaturze, czyli np. koktajli/smoothie, sałatek (delikatnie podgrzewając tylko do roztopienia oleju), zup, mięs i innych dań na ciepło przed samym podaniem.
Olej kokosowy nierafinowany ma szerokie zastosowanie nie tylko w kuchni (o czym szerzej w innym artykule), ale do produkcji preparatów kosmetycznych, balsamów, żeli, maseczek na włosy, gdyż posiada właściwości nawilżające naskórek, działa bakteriobójczo, grzybobójczo na rany, a dodatkowo stosowany jest także do wybielania zębów.
Podpowiedź na naturalne wybielanie zębów –> ½ łyżeczki oleju kokosowego włóż do buzi i płucz minutę – dwie. Czynność powtarzaj codziennie, a różnicę zauważysz już po kilku dniach.
Bibliografia:
Krygier, M. Wroniak, K. Dobczyński, I. Kielt, „Charakterystyka wybranych rynkowych olejów roślinnych tłoczonych na zimno”, 1998
Cichosz, H. Czeczot, „Stabilność oksydacyjna tłuszczów jadalnych – konsekwencje zdrowotne”, 2011
http://uwm.edu.pl/kpichsr/ftp/tpr.pdf
Alina Babińska
